ideologie
Niemand is
voor armoede
geboren
1 februari 2025
Een oud liedje zingt: ‘Als je voor een
dubbeltje geboren bent, word je nooit
een kwartje’.
Econoom Sjoerd van Alten zingt niet,
maar hij stelt wel dat iemands genen
in belangrijke mate zouden bepalen of
die ‘welvarend’ wordt of niet - rijk of
arm. Van Alten heeft voor zijn
proefschrift de genen van 167.000
mensen gecombineerd met hun
opleidingsniveau. Hij concludeert
uit wat hij vond dat het hebben van
een reeks van genen leidt tot hogere
opleidingen, terwijl bepaalde genen
van ouders die opvoeden ook die
hogere opleiding bevorderen. Dankzij
die hogere opleiding hebben zij
hogere inkomens en andere voordelen
en daarmeemeer welvaart.
Ook vraagt Van Alten zich af of de
armen - die er dus vanwege hun
genen weinig aan kunnen doen dat ze
niet welvarend zijn - niet meer recht
op compensatie zouden moeten
hebben.
Fijn voor dat laatste en bedankt
professor, maar wat moeten we met
dit onderzoek? Rijk en arm zijn in het
onderzoek niet het gevolg van
mensenwerk, maar een biologische
kwestie. Dit past eigenlijk wel goed bij
de ruk naar rechts die de heersers in
alle landen van de wereld doorzetten:
de kapitalistische maatschappijorde is
de natuurlijke orde der dingen. Je
hebt roofdieren en prooi, heersers en
onderdanen, uitbuiters en
uitgebuitenen – het ligt aan je genen.
Maatschappelijke ongelijkheid
Genen verschillen, mensen zijn
verschillend: ieder mens wordt met
bepaalde eigenschappen geboren.
Rijk en arm zijn echter geen
individuele kwaliteiten, maar worden
in het algemeen bepaald door de
klasse waar je toebehoort. Verschil in
welvaart is het resultaat van de
inrichting van de maatschappij: wie
doet het werk en wie plukt daarvan de
vruchten?
Rijk worden kapitalisten door
uitbuiting, door het werk van
anderen: door diefstal van de
arbeidskracht.
Met dezelfde redenering als Van Alten
zou je kunnen zeggen dat hij de
genen van criminele families heeft
opgespoord.
Genen verschillen, maar het komt
erop aan in wiens belang je de
aangeboren en aangeleerde
vaardigheden inzet: voor de
heersende uitbuiters in het
crisiskapitalisme, of voor de bevrijding
van de maatschappij van
onderdrukking en uitbuiting.
Daar kan iedereen – ongeacht zijn of
haar genen – zelf een keuze in
maken.
Armoede zit in ‘t systeem
De mensheid heeft de techniek en de
productiemiddelen zover ontwikkeld
dat niemand op de wereld tot
armoede gedoemd hoeft te zijn. Maar
in de huidige kapitalistische
maatschappij eigenen de
kapitaalbezitters zich de rijkdommen
toe.
Zij betalen aan degenen die het werk
doen lonen die net voldoende zijn
(daar moeten de werkers echter wel
voortdurend om strijden) om hun
energie en vaardigheden en kennis
voor het productieve werk in stand te
houden en voor vervanging te zorgen.
Mensen die ze niet nodig hebben in
hun jacht op maximale winst moeten
het zelf maar uitzoeken.
Maar dat is niet vanwege bepaalde
genen die hen daartoe voorbestemd
zouden hebben. Als de werkers zich
bevrijden van deze loonslavernij door
in het echte socialisme de
productiemiddelen zelf in bezit te
nemen, dan kan er voor iedereen
genoeg worden geproduceerd en
kunnen de opbrengsten onder elkaar
worden verdeeld - niemand hoeft arm
te zijn.
Ieder naar vermogen
Het echte socialisme is
maatschappelijk georganiseerde
solidariteit. Door opvoeding en
scholing, democratie en
samenwerking kan iedereen zijn of
haar mogelijkheden inzetten voor het
welzijn van de maatschappij.
De opbouw van het socialisme staat
gelijk aan het verder ontwikkelen van
een socialistisch bewustzijn onder de
massa.
Wanneer de productiemogelijkheden
en het bewustzijn zo ver ontwikkeld
zijn dat er geen schaarste meer is,
dan is het communisme met ‘van
ieder naar zijn vermogen, naar ieder
naar zijn behoefte’ bereikt.
Gen zus of gen zo: gebruik nu alles
wat je kan bijdragen in de
revolutionaire strijd voor een
socialistische maatschappij!