Werkers moeten voor hun eigen belang opkomen
De regering stelt dat ze
demissionair is en dat daarom de
begroting ‘beleidsarm’ moet zijn. In
feite is het doorzetten van veel oud
beleid: ruim baan en subsidies voor
de grote bedrijven en een fooi voor
de sociale en zorguitgaven, die
dringend nodig zijn. Tijdens de
algemene beschouwingen in de
tweede kamer werden een paar
verbeteringen aangebracht. ‘Duur’
heten die in de media en ze
worden toegeschreven aan het feit
dat Rutte c.s. een meerderheid van
stemmen nodig hebben.
De werkelijke reden is dat in de
sectoren waar de mensen het
meest actie hebben gevoerd er ook
wat is afgedwongen: zorg, wonen
en onderwijs. Op milieugebied zei
de regering € 6,8 miljard extra
uitgetrokken te hebben. Maar op
deze gebieden blijven de
regeringsplannen ver achter bij wat
nodig is.
De koopkracht zou gemiddeld
gelijk blijven, terwijl de regering
voor dit jaar 3,9% groei en voor
volgend jaar 3,5% verwacht en
zelfs Rutte zei dat de lonen te veel
zijn achtergebleven. Die
koopkrachtberekeningen zijn
bovendien meestal te optimistisch
voor de laagstbetaalden, omdat
hun uitgavenpatroon niet
‘gemiddeld’ is. Daarbij komt dat de
sinds 2011 begonnen verlaging van
de bijstandsuitkeringen dit jaar
ondanks de inflatiecorrectie voor
een deel van de mensen zelfs tot
een achteruitgang in euro’s leidt.
Overheidsinstanties Sociaal
Cultureel Planbureau (SCP) en
Centraal Planbureau (CPB)
waarschuwen voor een toename
van de armoede in Nederland met
25% (van 5,3% van de bevolking
tot 6,8%.) Verder zegt de regering
niets over het terugdringen van de
flexibilisering, hoewel heel Den
Haag beweert dat dit ‘zeer urgent’
is.
Na tweemaal geweigerd te hebben
een kamermotie uit te voeren, gaat
de regering nu akkoord met € 675
miljoen extra om de salarissen in
de zorg te verhogen. De regering
wilde dit laten betalen door
verhoging van de zorgpremie en
wees een financiering door
verhoging van de winstbelasting af.
De financiering is nu onduidelijk.
Ook zonder die extra verhoging
wordt de premie voor de
zorgverzekering ongeveer € 2,75
per maand meer. Intussen wordt
via ‘rapporten’ en andere
uitspraken voorgesorteerd op
nieuwe bezuinigingen in de zorg,
die anders ‘onbetaalbaar’ zou
worden - terwijl er nu overal
personeelstekorten zijn.
Voor onderwijs komt er tijdens de
debatten € 500 miljoen bij voor
optrekken van de lonen in het
basisonderwijs. Maar daarmee is
weinig gedaan aan de werkdruk en
het grote tekort aan leraren. De
eerder aangekondigde € 8,5
miljard extra om de gevolgen van
corona op te vangen, kunnen hier
niet voor gebruikt worden: het is
eenmalig en moet binnen twee jaar
worden besteed – ja, waarom
eigenlijk?. Een flink deel van de 8,5
miljard zal naar de commerciële
bijlesinstituten verdwijnen. Ook de
meeste regeringspartijen zeggen al
enige tijd voor afschaffing van het
leenstelsel voor studenten te zijn,
maar in de begroting zie je dat niet
terug.
Niemand ontkent dat er een groot
tekort aan betaalbare
huurwoningen is. Toch heft de
regering nog steeds de
verhuurdersheffing op sociale
huurwoningen. Als
‘tegemoetkoming’ zou dat volgend
jaar 500 miljoen minder worden.
Milieubeleid kan volgens de
regering niet wachten, met een
verwijzing naar het Urgenda-
vonnis. Er wordt € 6,8 miljard
extra uitgetrokken - een bedrag
dat voor het grootste deel voor
subsidie aan bedrijven bestemd is
– vooral voor het opslaan van CO2
onder de grond. In het
klimaatakkoord van 2019 was
afgesproken dat er maximaal 7,2
miljoen megaton CO2 met
overheidssubsidie zou worden
opgeslagen, maar de regering
verhoogt dit nu eenzijdig tot bijna
tien miljoen megaton. Over sluiting
van de kolencentrales en veel meer
productie van duurzame energie -
geen woord.
Totaal zou er, vergeleken met de
begroting op Prinsjesdag, zo’n €
2,6 miljard extra bijgekomen zijn:
675 miljoen voor de zorgsalarissen,
500 miljoen voor onderwijs, 500
miljoen korting verhuurdersheffing,
500 miljoen minder
energiebelasting voor woningen en
ook nog eens 500 miljoen voor
leger en politie. Daarbij wordt
benadrukt, dat ongeveer een
miljard hiervan uit een pot komt
die voor de grote bedrijven
bestemd was, maar niet gebruikt
kon worden omdat de EU dit als
verkapte staatssteun afkeurde.
Daarbij is het nuttig te bedenken,
dat alles betaald wordt uit de
opgebrachte belastingen en
premies, zoals loonbelasting, BTW,
accijnzen. Slechts 11% van die
belastingen komt uit de
bedrijfswinsten
(vennootschapsbelasting), het
overgrote deel uit de zakken van
werkende mensen. Voorstellen om
de extra uitgaven te betalen door
de vennootschapsbelasting te
verhogen, die wijst de regering af.
Wie hebben trouwens al die
winsten geproduceerd?
regering
Miljoenennota
beleidsarm
of armzalig?
28 september 2021
