1 oktober2024
Op zaterdag 6 september vond in Zürich de ‘Zimmerwald
Conferentie 2.0’ plaats. De slotresolutie werd unaniem
aangenomen, met vier onthoudingen.
Co-voorzitster Monika Gärtner-Engel: ‘De conferentie kenmerkte
zich door een uitgesproken democratische debatcultuur. Dit
ondanks, of misschien juist dankzij, de kunst om fundamentele
verschillen niet te verdoezelen, maar tegelijkertijd verschillen opzij
te zetten en te streven naar de grootst mogelijke eenheid in de
strijd tegen de dreiging van een wereldoorlog en fascisme.
Met succes! Het zal een testcase zijn om te zien of en hoe daden
op woorden volgen. De conferentie werd gekenmerkt door een
sterke wens onder alle deelnemers voor intensievere
samenwerking en verbeterde grensoverschrijdende coördinatie
en samenwerking. Het Eenheidsfront, als organisator, verheugt
zich op de toekomstige samenwerking.’
Oorlog voor vrijheid en democratie - ze liegen!
Midden in de Eerste Wereldoorlog verklaarde de Zimmerwald-
conferentie in haar manifest van 1915: “De kapitalisten
van alle landen, die het rode goud van de oorlogswinsten
slaan uit het vergoten bloed van het volk, beweren dat de oorlog
de verdediging van het vaderland, de democratie en de bevrijding
van onderdrukte volkeren dient. Ze liegen!”
De Zimmerwaldconferentie streefde naar de internationale
eenheid van het proletariaat tegen de kapitalistische oorlog en
bereidde de omzetting voor van de oorlog tussen kapitalistische
en imperialistische machten in een burgeroorlog en revolutie.
Pas de Oktoberrevolutie maakte een einde aan de oorlog!
Het revolutionaire Rusland maakte eenzijdig een einde aan de
oorlog en riep soldaten van alle landen op om zich met elkaar te
verbroederen en hun wapens te richten tegen de uitbuiters
van alle landen.
De Zimmerwaldconferentie 2.0 vond plaats op 6 september
2025, met in totaal 403 deelnemers uit 31 landen, van wie 95
fysiek aanwezig waren en 308 online. Een breed spectrum aan
democratische, vakbonds- en revolutionaire krachten van diverse
gezindten was vertegenwoordigd. We waren verenigd door het
idee om onze verschillen opzij te zetten in een tijd van nieuwe
(wereld)oorlogsdreigingen en de opkomst van het fascisme.
Er zijn duidelijk veel controverses die opgelost moeten worden
voordat we een wereldwijd, verenigd front kunnen bereiken.
Des te belangrijker was echter de brede consensus: We leven in
een tijd die vergelijkbaar is met de jaren vóór de eerste
Zimmerwaldconferentie. Vandaag de dag verergert de
veranderende machtsverhouding in de imperialistische wereld de
tegenstellingen tussen de imperialistische staten over een
herverdeling van de wereld. De militaire opbouw heeft een nieuw
record bereikt. We leven in een tijd van gevaarlijk toenemende
onrust als uiting van inter-imperialistische rivaliteiten, die wordt
verergerd door het uitbreken van gewapende conflicten op cruciale
momenten. Fascisme en oorlog worden gekenmerkt door een
wereldwijde economische crisis. Fascisme en oorlog zijn twee
kanten van dezelfde medaille.
Staten zijn dienstverleners aan internationale monopolies en
offeren moeizaam verworven sociale verworvenheden op om
oorlogen te financieren. Oorlog is de voortzetting van politiek met
andere middelen. Met behulp van imperialistische oorlogen
proberen ze hun onoplosbare economische crises te overwinnen.
Om de winsten van het monopoliekapitaal te vergroten,
intensiveren ze wereldwijd uitbuiting en onderdrukking.
De opkomst van fascisme in een ‘democratische vorm’ via het
burgerlijke meerpartijenstelsel is een naoorlogs fenomeen zonder
historisch precedent. Door zijn schijnbaar democratische
verschijningsvorm is het tegelijkertijd het meest misleidend.
Bijvoorbeeld wanneer het ‘weerbaarheid’, ‘nationale eenheid’ en
‘oorlogsbereidheid’ eist. En inderdaad, het heeft velen die het
fascisme proberen te veroordelen misleid door de vorm, niet door
de inhoud of de karakteristieke kenmerken.
Militarisering is onlosmakelijk verbonden met milieuvernietiging.
De uitbuiting van arbeiders en de vernietiging van het milieu zijn
twee kanten van dezelfde medaille. Milieubescherming is niet
alleen een ecologische zorg, maar ook een humanitaire, vredes-
en mensenrechtenkwestie. De milieu- en vredesbewegingen
moeten zich verenigen op een gemeenschappelijk internationaal
front.
Imperialistische oorlogen vernietigen de toekomst, vooral de
toekomst van jongeren. Toetreden tot het leger is geen haalbare
optie meer voor jongeren. De antimilitaristische strijd van
jongeren ontwikkelt zich, maar moet worden geïntensiveerd.
Oudere collega’s zijn verplicht de gezamenlijke strijd van jong en
oud voor een samenleving vrij van kapitalistische uitbuiting en
onderdrukking te intensiveren, in het belang van de toekomst
van jongeren.
Vrouwen worden dubbel getroffen door de last van oorlog, of het
nu gaat om het verlies van dierbaren, de vernietiging van hun
bestaansmiddelen of de bedreigingen waarmee ze worden
geconfronteerd. De imperialistische oorlog is een project dat de
hele samenleving raakt: van de denktanks van extreemrechts
en alle burgerlijke partijen tot de fabrieksvloeren.
Van nieuwsuitzendingen en sociale media tot universiteiten,
beroepsopleidingen, basisscholen en kleuterscholen. Van
militaire oefeningen tot de oorlogsvoorbereiding van ziekenhuizen
in het kader van civiel-militaire samenwerking tot belasting- en
begrotingsbeleid.
We moeten ons verdedigen tegen de algemene trend van
herbewapeningsbeleid, de psychologie van oorlog en reactionaire
ideologieën. Alle vredesgaranties van de imperialistische machten
zijn leugens. Wanneer ze over vrede spreken, weten we: ze
bereiden nieuwe onrechtvaardige oorlogen voor.
Nu bloeit het sociaal chauvinisme. Maar een proletariaat dat zelfs
de kleinste gewelddaad van ‘zijn’ natie tegen andere naties duldt,
kan niet socialistisch zijn. Daarom moet het belang van
ideologische en organisatorische afstand tot sociaal-chauvinisten
extra benadrukt worden.
Het klassenbewustzijn van arbeiders moet worden bevorderd,
zodat ze zich niet laten spannen voor de kar van de ene of de
andere partij van het kapitaal. Anticommunisme, nationalisme en
(sociaal)chauvinisme zijn kanten van dezelfde medaille. Geef ze
geen kans! Geen alliantie met schijnbare of vermeende
alternatieven zoals Rusland, China, de BRICS-landen of een
zogenaamd vreedzame EU.
De belangrijkste vijand bevindt zich in eigen land. Arbeiders
schieten niet op arbeiders! Alleen de arbeiders, die de overgrote
meerderheid van de bevolking vormen, kunnen een einde maken
aan oorlog. Wij bevorderen de internationale eenheid van
arbeiders. Imperialisme betekent oorlog. Zolang imperialisme en
kapitalisme niet wereldwijd worden uitgeroeid, zullen er oorlogen
zijn. De afwijzing van oorlog en fascisme moet niet slechts een
slogan zijn die we op conferenties herhalen, maar moet een
morele toewijding in woord en daad aan de mensheid zijn.
In alle landen moeten brede platforms worden opgebouwd die de
massa’s arbeiders en jongeren omvatten, evenals alle anti-
imperialistische en antifascistische krachten, met revolutionairen
in hun kern, om militante massabewegingen te organiseren tegen
het beleid van burgerlijke regeringen, tegen kapitalistische
uitbuiting, imperialistische oorlogsmanoeuvres, fascistische cultuur
en fascistische aanvallen op alle terreinen van het leven.
We moeten streven naar wereldwijde coördinatie van dergelijke
bewegingen. Het is met name de taak van revolutionairen om
binnen deze brede platforms de richting van de strijd tegen hun
eigen bourgeoisie en haar imperialistische staat te bevorderen.
Vrede kan niet bestaan zonder diepgaande maatschappelijke
verandering, de schepping van een samenleving vrij van uitbuiting
en onderdrukking. Dat is een moeilijke taak, een die met harde
repressie zal worden beantwoord, maar het is de enige die de
moeite waard is om voor te vechten.
Velen van ons delen de mening die Rosa Luxemburg 110 jaar
geleden uitte: ofwel socialisme, ofwel de ondergang in barbarij!
We bevestigen onze gezamenlijke inzet om te werken en te
strijden, zodat het licht zegeviert over de duisternis en de
menselijke wil tot vrijheid en rechtvaardigheid een
onoverwinnelijke kracht wordt.
(Gedeelte van de resolutie van de Zimmerwaldconferentie
2.0, 6 september 2025 in Zürich, Zwitserland)
Zimmerwald 2.0 - slotresolutie
‘Grootst mogelijke eenheid
tegen wereldoorlog en fascisme’